Overblog
Edit post Segui questo blog Administration + Create my blog

s'amigu de totu sos sardos chi cheren mezorare sa limba, iscriende su chi capitada e dende cunsizos bonos

Pasolini in sardu (A. Altana)

In su 1962 pagu apoi de sa morte de Marilyn Monroe,

Pasolini li dedicheit una poesia.

Custa at s'andamentu de unu mutu malinconicu chin

una retrogada a su mundu, cruele, chi defraudat s'atrice

de sa sua bellesa insinzende-bi-la: " Tue sorrighedda

minore,/ e s'anima tua de fiza de zente minore,/ no at mai

ischidu de l'aer,/ prite tando non diat esser bistada bellesa."

Innossentzia, pobertade, una vida chi non si mantenet

subra un'immagine ma est, comente chi podiat

cunsumare-si in su simplitze atu de su sou capitare

rifletidu. Marilyn nde ogat a Pasolini su mundu sou: est

una cara chi at sa mantesi veridade de cusso amados tra

mindigos de colore, de sas zingheras, de sas fizas de

butegajos. Custa est sa bellesa pro Pasolini.

Ma Marilyn e su sou "piuer de oro" gia tando no

esistian pius. Riduida a merce e cunsumida, su poeta

bidet in su ochire-si de manu sua, una indovinadura:

"Ses tue sa prima acudd'ala de sas portas de su mundu/

abbandonadu a su destinu sou de morte." Pasolini non

pianghet e pro custu non connoschet liberascione,

s'impudat e si disperat.

Tota s'idea sua de su bellu est intregada a su tonu de

su ripessu chena ischire pro custu ne de oe ne de cras,

est gia una cosa morta. Ma innoghe sa morte no est

cussa chi si narat riferida a sos mortales, a nois omines

chi sighimus cussu cursu pro su cale si naschet, si

diventat e si morit. Innoghe sa morte est calchi cosa

possibilmente pius radicale, prite regualdat su chi no

est mai naschidu. Sa Marilyn chi in sa poesia "curret

aissegus de sos frades pius mannos" est su bisu de una

bijone, no at mai apidu sa realidade sua, est

s'idealizascione de calchi cosa chi gia dae sempre

biviat in su mundu isàpidu e ferotze. Pro custu su dramma

sou fit piusaprestu propriu cussu de no esser mai istada

innossente comente neuna zinghera e neuna fiza de butegaju.

Custa poesia, coglida in s'editzione cumpleta tra sas

"poesias disperdidas," est esemplare in misura de sa cale

nos permitit de che giugher in primu pianu una semida

carateristica de s'obera de pasolini.

Marilyn

Libera traduiscione de sa poesia de P. P. Pasolini.

De mund'antigu e de venturu bisu

fit romasiza solu sa bellesa,

e tue pòbera sorre in minoresa,

chircas de currer fatu frades mannos

pro lis istrochet paris, tunciu e risu,

ti fin ajudu solu pagos annos.

Cussa bellesa in dossu aias umile,

anima, fiza de zente minore,

chi mai at ischidu, fis fiore,

si no, non fis bistada gai donosa.

Su mundu t'at frunidu tal'istile

e furadu t'at parte geniosa.

De cuddu timorosu mundu antigu,

de cuddu timorosu benidore

de grascia resteit solu su colore

e che surrisu ti l'as giuta fatu

ubbidende cun lagrimas a brigu,

istrinas a s'anzenu briu atatu

pro lis pedire lastima! Asie

che l'as surzida sa parte fadada,

imberghida che paza indeorada

dae s'antiga ratza testimonza,

chi tant'atzuda est benzend'a tie

restende cun bellesa chen'irgonza

e referrer che sorre, titas nidas

e bentrighedda asie disposta, nuda.

Pro custu fit bellesa, fis atzuda

che bajaneddas de su mundu nou...

fizas de butegajos, inganidas

de ch'essire inchidoras dae s'ou

pro Miami, pro Londra. S'est imberta

che palumba de oro. L'insinzeit

su mundu a tie, e ne pius isteit

tale bellesa, ca atera nd'asa.

Ma tue sigheis a esser inesperta,

maca che deris, cruele che crasa.

E tra te e bellesa chi furadu

t'at su podere, como si b'est postu

machine de su oje pius tostu.

Ma ti l'as giuta sempre fatu tou,

frecuente cuntenta b'as misciadu

tra briu betzu, lagrimare nou

a s'iscarada pro passiva bida

e indetzente pro ubbidientzia.

Che p'alumba de oro sa presentzia

campeit cun bellesas de s'antigu,

bramada dae su cras, ma possedida

dae su presente che peus nemigu.

Como sos frades mannos, gia fit ora,

si oltant e acabbant sos giobitos

de sos giogos insoro maleitos

e bessin gai, dae insoro apentos

pedende-si: "Possibile chi ancora

sa Marilyn minore, cun trabentos

no apat insinzadu sa rujada?

Como t'est vanu totu su chi naras,

pobera e sola cun su risu in laras,

prima de cuddos mundos de sa sorte

fora dae sa porta signalada,

abbandonadu in filos de sa morte.

Torna alla home
Condividi post
Repost0
Per essere informato degli ultimi articoli, iscriviti:
Commenta il post